Fransa’nın en prestijli edebiyat ödüllerinden biri olan "Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü" 1903 yılından beri verilmektedir.
Michel Tournier - Kızılağaçlar Kralı - Ayrıntı Yayınları
Kazandığı Yıl: 1970
Daha önce Veda Yemeği, Cuma, Çalı Horozu ve Altın Damla adlı kitapları Ayrıntı Yayınları’nda yayımlanan, Fransız edebiyatının büyük yaratıcılarından Michel Tournier'nin en önemli romanlarından biridir Kızılağaçlar Kralı.
Kızılağaçlar Kralı, herkesin kendi halinde bir oto tamircisi sandığı, oysa masallardaki tenobur devleri çağrıştıran, kökeni yıldızlar ve gezegenler evreninde olan, zamanın ölçüsünden sıyrılan, ancak güncel olaylar içinde de yaşamak zorunda kalan Abel Tiffauges'un İkinci Dünya Savaşı öncesi Fransa'sında başlayan ve savaş boyunca Fransa, Almanya ve Prusya'da süren olağanüstü serüvenini anlatır.
“Yarısı etten-kemikten, yarısı mermerden bir heykel” olan, “et seven, kan seven, ten seven”, körpe çocuklarıysa bambaşka duygularla seven Abel Tiffauges, ruhunun dünyanın oluşumu kadar eski olduğuna ve sonsuza kadar yaşayacağına, kendisi ile Yazgı arasında bir tür ortaklığın olduğuna, yeryüzündeki tüm olayların onun yaşamındaki gelişmelere göre biçimlendiğine inanır. Öyle ki, Saint-Christophe koleji o haksız yere cezalandırıldığı için yanar; İkinci Dünya Savaşı o haksız yere tutuklandığı için çıkar...
Kızılağaçlar Kralı başlığı ile roman kahramanının adı Abel Tiffauges, daha baştan okuru bir göstergeler, simgeler, alegoriler, mitler ormanı içine sürükler: başlık, Goethe'nin ünlü baladından alınmıştır ve bir babanın kucağından oğlunu kapan doğaüstü bir çocuk avcısına gönderme yapar; bu simge roman içinde bir başka anlam daha kazanacaktır. Abel, Kutsal Kitapların bilinen öyküsüne göre, kardeşi Kabil tarafından öldürülen göçebe Habil'dir; Tiffauges'sa, korku öykülerinde Mavi Sakal'a dönüşen Gilles de Rais'nin şatosunun bulunduğu yörenin adına bir gönderme. Abel Tiffauges'un olağandışı serüveni, ayrıca İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanya'sının perde arkası üzerine gerçek bir belgesel niteliğindedir.
Bize, mitler dünyasından seslenerek yepyeni öyküler anlatan, hayal gücümüzün sınırlarını zorlayan bir başyapıt...
Çevirmen: Hasan Anamur
Sayfa Sayısı: 384
Michel Tournier
Fransız romancı, öykücü ve denemeci; 1924’te Paris’te doğdu. Tournier, gerçekçi mekânlarda geçmesine karşılık, mitlerden ve simgecilikten yararlanan ve entelektüel bir kışkırtıcılık içeren metinler yazar. Roman ve öykülerinin çoğunda mit ya da efsanelerin günümüz atmosferine uyarlandığını görürüz; sık sık cinsel sapkınlıklara, rahatsız edici takıntılara ve grotesk temalara yer verilir. Her yapıtında ana ya da yan karakterlerden birinin bir çocuk ve en çok işlediği temanın da masumiyetin yitirilmesi olduğuna dikkat çekilmiştir. Ayrıntılı ve felsefi spekülasyonlara dayanan bir yazım tarzı vardır. İlk romanıyla Fransız Akademisi’nin Roman Büyük Ödülü’nü, ikinci romanıyla Goncourt Ödülü’nü kazanmış, 1972’de Goncourt Akademisi üyeliğine seçilmiştir.
Tournier ilk romanı Vendredi ou les limbes du Pacifique (1967; Cuma ya da Pasifik Arafı) ile büyük ilgi topladı. Bu yapıtında, modern felsefe ve antropolojinin kuramlarından yararlanarak Robinson mitini yeniden yorumlar ve insan doğasına ilişkin Defoe’nunkilerden oldukça farklı çıkarsamalar yapar. Yoğun gönderme ve simgelerle yüklü Le Roi Des Aulnes (1970; Kızılağaçlar Kralı), adını Goethe’nin bir şiirinden alır. Roman Hitler’in askeri akademilerine genç öğrenciler yollayan bir adamın etrafında döner. Les météores (1975; Meteorlar) eşcinsel bir amca ve ikiz yeğenlerinin hayatını anlatırken ikilik, narsisizm, ensest ve eşcinsellik gibi cinsel konuları kurcalar. Le Coq de bruyère (1978; Çalı Horozu) ise yazarın hikâye ve masal arasındaki ayırımı belirlediği ve insanla hemcinsleri ya da insanla nesneler arasında aykırı ilişkiler yarattığı bir başka önemli kitabıdır. Yirminci yüzyılın ikinci yarısındaki en önemli yazarlardan biri olarak gösterilen Tournier, 91 yaşında hayata veda etti.
Patrick Modiano - Karanlık Dükkânlar Sokağı - Can Yayınları
Kazandığı Yıl: 1978
Gizemli bir kaza sonucunda hafızasını kaybeden ve geçmişini ardında bırakıp özel dedektiflik yapmaya başlayan Guy Roland, on yıl sonra geçmişiyle yüzleşmeye, gerçek kimliğini keşfetmeye karar verir. Bu arayışta karşısına bazı ipuçları, birtakım insanlar, eski fotoğraflar, kilitli kapılar, adresler ve telefon numaraları çıkar. Belleğinin karanlık dehlizlerinde el yordamıyla ilerleyen dedektif, bazı gerçeklere ulaştığını düşündüğü anda çıkmaz sokaklara sapar. Ancak arayışı asla sona ermez, anı kırıntıları bu yolda ona ışık tutan işaret fişekleridir.
Yayımlandığı yıl Goncourt Ödülü kazanan Karanlık Dükkânlar Sokağı, Nobel Komitesi tarafından çağımızın Proust’u olarak gösterilen Patrick Modiano’nun yazınını kavramak için anahtar niteliğinde bir roman. İşgal dönemi Fransa’sının etkilerinden kurtulamamış insanların bireysel ve kolektif yazgısını anlatan çarpıcı bir tanıklık.
“Modiano gerçek bir yaratıcı.” -Adam Thirlwell
Çevirmen: Ekin Özlü Akseki
Sayfa Sayısı: 176
Patrick Modiano
Jean Patrick Modiano, Yahudi bir babanın ve Belçikalı bir annenin çocuğu olarak 1945 yılında Paris’te dünyaya geldi. 2. Dünya Savaşı ve işgal yıllarında yaşaması sıkıntılı bir çocukluk geçirmesine neden oldu. İlk romanı Etoile Meydanı 1968’de yayımlandı. 1972’de yayımlanan Çevre Yolları ile L’Académie Française Ödülü’nü kazandı. 1978’de ise Karanlık Dükkânlar Sokağı ile Goncourt Ödülü’nün sahibi oldu. Daha birçok ödüle değer görülen yazar 2014 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Eserleri 30'dan fazla dile çevrilmiştir. Ödülü kazandığı tarihte En Uzağından Unutuşun, Bir Gençlik, Bir Sirk Geçiyor, Kötü Bir İlkbahar romanları ile Babam ve Ben isimli çocuk kitabından oluşan 5 eseri Türkçeye çevrilmiş bulunmaktaydı.
Marguerite Duras - Sevgili - Sel Yayıncılık
Kazandığı Yıl: 1984
Modern Fransız edebiyatının en önemli ve üretken isimlerinden Marguerite Duras, sömürge toplumunun değer yargıları, ailesi ve yoksulluk arasında sıkışmış genç bir kadının ilk aşkını ve ilk cinsel deneyimini kaleme aldığı yarı otobiyografik romanı Sevgili'de, kendi bedeni ve yaşamı üzerinde hakimiyet hakkını kimseye vermeyen tavrıyla, kadın özgürleşmesi yönünde de önemli bir yapıta imza atmış olur.
Gerçeklikle imgeselliğin birbirine karıştığı Sevgili, yasaklarla ve benliğiyle boğuşan bir genç kızın kendini yaratma sürecine dair edebiyat tarihinin en şairane, en olgun metinlerinden biri olarak unutulmazlar arasında yerini almıştır.
Yayımlandığı 1984 yılında Goncourt Ödülü'ne, 1986'da ise İngilizcede yayımlanan en iyi roman ödülüne layık görülen, tüm dünyada milyonlarca okurla buluşmuş ve sinemaya da uyarlanmış bu ölümsüz eser Tahsin Yücel çevirisiyle yeniden Türkçede...
Çevirmen: Tahsin Yücel
Sayfa Sayısı: 96
Marguerite Duras
1914'te Hindiçin'de dünyaya geldi. Babası matematik, annesi ise ilkokul öğretmenliği yapıyordu. Çocukluğu boyunca Fransa'da geçirdiği kısa bir süre dışında, on sekiz yaşına dek Saygon'dan hiç ayrılmadı.
Paris'te hukuk, matematik ve siyaset bilimi okudu. İlk romanı Les Impudents'ı 1943 yılında yayımladı. Bunu roman, oyun, senaryo, söyleşi, deneme ve öykü türünde birçok eser izledi. Otobiyografik eseri Sevgili ile 1984'te Fransa'da Goncourt Ödülü'nü kazandı. Kariyerinin başında daha geleneksel formda eserlere imza atan Duras'nın tarzı, ileri dönem eserlerinde deneysel bir hal aldı. Yazarın adı, Fransa'daki "Nouveau Roman" (Yeni Roman) edebiyat akımıyla da anıldı. Duras 1996 yılında, 82 yaşında öldü.
Amin Maalouf - Tanios Kayası - Yapı Kredi Yayınları
Kazandığı Yıl: 1993
Amin Maalouf’tan bir Doğu öyküsü.
Mehmet Ali Paşa’lı yılların Mısır’ı. Güzelliğini çarmıh gibi taşıyan bir kadın: Lamia. Lamia’nın gölgesine sığındığı bir şeyh: Francis. Yasak aşk meyvesi bir oğul: Tanios. Başka bir kadın: Esma. Bir serüven ve sadakat romanı.
Yazara ünlü Goncourt Ödülü’nü getiren Tanios Kayası ilk kez dilimizde.
Çevirmen: Işık Ergüden
Sayfa Sayısı: 248
Amin Maalouf
1949’da Lübnan’da doğdu. Ekonomi ve toplumbilim okuduktan sonra gazeteciliğe başladı; 1976’dan beri Paris’te yaşıyor. Çeşitli yayın organlarında yöneticilik ve köşe yazarlığı yapmış olan Maalouf, bugün vaktinin çoğunu kitap yazmaya ayırmaktadır.
Çok iyi bildiği Asya ve Akdeniz çevresi kültürlerinin söylencelerini yapıtlarında başarıyla işleyen Maalouf, ilk kitabı "Les Croisades vues par les Arabes" (1983, "Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri", YKY) ile tanındı ve bu kitabın çevrildiği dillerde de büyük başarı kazandı. 1986’da yayımlanan ve aynı yıl Fransız-Arap Dostluk Ödülü’nü kazanan ikinci kitabı (ilk romanı) "Léon l’Africain" (Afrikalı Leo, YKY) ise bugün bir klasik kabul edilmektedir.
Maalouf’un 1988’de yayımlanan ikinci romanı "Samarcande" da (Semerkant, YKY) coşkuyla karşılandı ve pek çok dile çevrildi. "Les Jardins de Lumière" (1991, Işık Bahçeleri, YKY) ve "Le Ier Siècle après Béatrice" (1992, Beatrice’ten Sonra Birinci Yüzyıl, YKY) adlı romanlarının ardından, 1993’te yayımlanan romanı "Le Rocher de Tanios" (Tanios Kayası, YKY) ile Goncourt Ödülü’nü kazanan yazarın, "Les Echelles du Levant" (Doğu’nun Limanları, YKY) adlı romanı 1996’da, "Les Identités Meurtrières" (Ölümcül Kimlikler, YKY) adlı deneme kitabı 1998’de çıktı. Maalouf 2000’de "Le Périple de Baldassare"ı yayımladı (Yüzüncü Ad - “Baldassare’nin Yolculuğu”, YKY). Finlandiyalı müzisyen Kaija Saariaho’nun bestelediği opera için yazdığı "Uzaktan Aşk" (2002, YKY) Maalouf’un ilk librettosudur. 2004’te "Origines" (Yolların Başlangıcı, YKY) adlı romanı, 2006’da ikinci librettosu "Adriana Mater" (YKY) 2009’da ise ikinci deneme kitabı "Le dérèglement du monde" (Çivisi Çıkmış Dünya, YKY) yayımlanmıştır. Amin Maalouf 2011 yılında Académie Française’e seçilmiştir.
Michel Houellebecq - Harita ve Topraklar - İthaki Yayınları
Kazandığı Yıl: 2010
Seks, ötenazi ve İslam dâhil tüm tek tanrılı dinler gibi konulardaki yorumları ve siyasi görüşleriyle ifade özgürlüğünün sınırlarında gezinen, romanları ya dâhiyane ya da bayağı eserler olarak görülen modern Fransız edebiyatının kötü çocuğu Michel Houellebecq, Harita ve Topraklar ile 2010 Goncourt Ödülü’nü kazandığında, “Tuhaf bir his ama çok mutluyum,” demişti.
Jed Martin çektiği Michelin yol haritası fotoğraflarını kariyerinin başındayken bir araya getirdiği sergisiyle adını pek duyuramasa da ileriki bir tarihte Bill Gates, Damien Hirst, Steve Jobs ve Michel Houellebecq gibi pek çok ünlü ismi odağına alan tablolardan oluşan “meslekler” serisiyle büyük bir üne kavuşacaktı. Daha sonraysa bir cinayetin çözülmesi için polise yardımcı olacak, babasını kaybedecek, aşkın ve dostluğun tabiatını belki de daha iyi anlayacak ve elbette bir gün herkes gibi o da yaşlanacaktı.
Michel Houellebecq’in Harita ve Topraklar’ı sanat ile ticaretin kardeşliğini gözler önüne seren, yolunu arayan tasavvura ve ölüme dair ayrıksı bir roman.
“Michel Houellebecq gülse mi ağlasa mı bilemiyor gibi görünüyor mütemadiyen. Bu komik, incelikli, gaddar ve zeki romanın gizemlerini çözmek düşündüğünüzden zor olabilir.” -Le Figaro
“Komik, şaşırtıcı ve kendinden emin... Zeki ve kışkırtıcı Fransız yazarın entelektüel açıdan en iddialı romanı.” -The Guardian
Çevirmen: Orçun Türkay
Sayfa Sayısı: 328
Michel Houellebecq
Gerçek adı Michel Thomas olan 1958 doğumlu Fransız yazar. Temel Parçacıklar ve Platform isimli romanlarıyla tartışmalı bir uluslararası üne kavuştu. Edebiyat dünyasını ikiye böldü; kimi onu eleştirirken kimi de Fransız edebiyatının yeni güçlü kalemi olarak gördü. H.P. Lovecraft’tan etkilendiğini dile getiren yazarın üslubu Kurt Vonnegut, J.G. Ballard gibi isimlere benzetiliyor.
Harita ve Topraklar dışında İtaat, Kuşatılmış Yaşamlar ve Temel Parçacıklar Türkçede yayımlanan eserleri.
Mathias Enard - Pusula - Can Yayınları
Kazandığı Yıl: 2015
Bir Viyana gecesinde, uykusuzluktan mustarip müzikolog Franz Ritter nedeni belli olmayan bir hastalıkla yatağında kıvranmakta, anılar ve rüyalar arasında gidip gelmektedir. Hayatındaki önemli anlar gözünün önünden geçer: Ortadoğu’nun efsunu; İstanbul, Halep, Şam ve Tahran gezilerinde yaşadıkları; çeşitli yazar, ressam, müzisyen, Şarkiyatçı ve araştırmacıya dair anıları zihninde yer tutmuştur. Ancak tüm bunların merkezinde gizemli ve ele gelmez bir kadına, Avrupa ile Ortadoğu arasındaki girift gerilime kapılmış iç görülü ve parlak Fransız akademisyen Sarah’ya duyduğu karşılıksız aşk vardır.
Mathias Enard’a 2015 Goncourt Ödülü’nün yanı sıra Leipzig Kitap Fuarı Ödülü (Almanya) ve Premio Gregor von Rezzori (İtalya) gibi ödüller kazandıran Pusula, 19. yüzyıl müzisyenleri, ezoterik Şarkiyatçılar, Balzac, Agatha Christie, Pessoa, Hayyam, Sâdık Hidâyet gibi edebiyattan ve tarihten kişilere dair anekdotlarla dolu, birbirinden bağımsız gibi görünen öğeler arasında akıl almaz bağlantılar ve köprüler kuran sıra dışı bir metin.
“Enard’ın en kapsamlı ve yetkin kitabı. Avrupa romanının yakın geçmişteki en ustalıklı örneklerinden biri.” -Adrian Nathan West, Literary Review
“Ortadoğu sanatı ve kültürüne yazılmış olağanüstü, kaçamaklı, sıra dışı bir aşk mektubu.” -Dustin Illingworth, Los Angeles Review of Books
Çevirmen: Ebru Erbaş
Sayfa Sayısı: 472
Mathias Enard
1972’de Fransa’nın Niort kentinde dünyaya geldi. Yükseköğrenimini, Arapça ve Farsça eğitimi aldığı INALCO’da (Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Enstitüsü) tamamladı. 1991’den itibaren Ortadoğu’ya (Beyrut, Şam, Tahran) uzun sürelerle konakladığı yolculuklar yapmaya başladı. 2000 yılından beri Barcelona’da yaşamaya devam eden Enard, Bağımsız Barcelona Üniversitesinde verdiği Arapça derslerinin yanı sıra Arapça ve Farsçadan çeviriler de yapıyor. Yazar ilk romanı La perfeciton du tir’i (Mükemmel Atış) 2003’te, ikinci romanı Remonter l’Orénoque’u (Orinocu’ya Tırmanmak) 2005’te yayımladı. Savaşları, Kralları ve Filleri Anlat Onlara Fransa’da lise öğrencilerinin verdiği Goncourt des Lycéens Ödülü’nü aldı. Yazara ilk büyük başarısını kazandıran, geniş kitlelerce tanınmasını sağlayan ve büyük övgülerle karşılanan romanı Mıntıka, Livre Inter ve Prix Décembre gibi saygın edebiyat ödüllerini aldı. Yazar, Pusula’yla 2015 yılında Fransa’nın en önemli edebiyat ödülü Goncourt’a layık görüldü.
Not: "Goncourt Ödüllü Yazarlar ve Kitaplar Liste 1" için tıklayın: Goncourt Ödüllü Yazarlar ve Kitaplar Listesi 1
Comments