Norveç edebiyatının önde gelen dört kaleminden biri olarak kabul edilen nobel ödüllü Bjørnstjerne Martinius Bjørnson'un 1860 yılında yayımlanan Mutlu Bir Çocuk romanı, Kuzey Işığı Yayınları etiketiyle dilimize ilk kez çevrildi.
Norveçli şair, yazar, oyun yazarı, tiyatro yönetmeni ve siyasetçi Bjørnstjerne Martinius Bjørnson’un çocukluğu, bir papazın oğlu olarak Nesset Papaz Evi'nde yaşayarak geçti. On yedi yaşında üniversiteye hazırlanmak için Heltberg Latin Okulu'na gönderildi. Yazmayı çok sevdiğini şiir yazarak keşfetti. Tiyatro oyunlarıyla da dikkat çeken yazarın ismi sık sık Henrik İbsen ile birlikte anıldı.
Bjørnstjerne Martinius Bjørnson, Norveç edebiyatının önde gelen dört kaleminden biri olarak kabul edilir. "Ja, vi elsker dette landet." (“Evet, bu ülkeyi hep seveceğiz.”) başlıklı Norveç milli marşını yazmış, 1903 yılında Nobel edebiyat ödülüne layık görülen ilk İskandinav yazar olmuştur.
Hayatının ilerleyen dönemlerini, kendini uluslararası barış için çalışmaya adamış bir sosyalist olarak geçirmiştir ve özellikle tiyatro alanındaki çalışmaları Avrupa’da sosyal gerçekçiliğin gelişmesinde etkili olmuştur.
Bjørnson, yazılarını öğretici nitelikte yazan, Norveç tarihinde ulusal gururu canlandırmaya çalışan bir yazar olarak bilinir. Eski zamana ait bağları vurgulayıp, ulusun moralini yükseltmeyi görev edinmiş, eserlerini destansı kelimeler ile masalsı bir havada sunmuştur. Kitabın içindeki nahif şiirler, şarkı sözleri ve mektuplar buna en iyi örnektir. “Mutlu Bir Çocuk” 1860 yılında yayımlanmıştır. Hikâye lirik, Norveç köylerinde geçen, masal tadında, çok fazla betimleme olmayan, sade bir dille yazılmış. Kısa ve öz bir şekilde verilmek istenen mesaj verilmiş.
Kuzey ülkeleri edebiyatının en temel özellikleri yaşadıkları coğrafyayı, soğuk iklimi, insanlarının ruh hâlini, halkın birbiriyle arasındaki ilişki ve çelişkiyi ele alır. Kahramanları anlatırken kullanılan dil yerel ve özgün görünse de evrensel bir dile sahiptir.
Kitap Eyvind, anne ve babası, okul müdürü Baard, Marit ve Marit'in dedesi arasında geçiyor. Soğuk, karlı buzlu iklimde, gün ışığının az olduğu zamanlarda büyüyen Eyvind, sıradan bir çocuk olmadığını küçükken belli ediyor. Okula başladıktan sonra başarılı olana kadar çalışmanın gerekliliğini anlıyor. Fakirliğe karşı düşüncelerini o şekilde odaklıyor ve kendini kapatıyor. Ondaki bu değişikliği fark eden müdür, "Hırslı olan birisi mutlu olamaz." diyerek girdiği sınav sonrası verdiği dersle Eyvind için bambaşka kapılar açıyor.
Eyvind, Norveç'in verimsiz toprağını en iyi şekilde nasıl kullanabiliriz, diye düşünerek tarım üniversitesine gidiyor. En büyük hedefi öğrendiklerini kendi köyünde, kendi toprağında uygulamak. Bir de sevdiği kıza kavuşmak.
Dilimize ilk kez çevrilen kitap kısa olmasına rağmen keyifle okunan masalsı ve akıcı bir anlatıma sahip. Kuzey ülkelerindeki ferah yaşam seviyesi, eğitimdeki kalite yüksekliği bu kitapta kendini belli ediyor. Müdürün Eyvind'e yaptığının bizim ülkemizde uygulandığını düşünemiyorum. Kalbinde öfke ve kinle çalıştın, bu mağrur bir mutluluk değil, diyerek birincilik hakkını ilan etmeyen bir müdür, bizim ülkemizde nasıl karşılanır sizce?
Mutlu bir çocuk nasıl olunur? Kendin için çalışmak, ailen için iyi bir evlat olmak, öfke ve kibirden uzak, temiz kalpli ve sevgi dolu olmak… Bütün mesele bu.
Yazar: Sema Öklü
İnstagram: @kitapsemasi
Alıntılar
“Genç ve hassas ruhun olumlu bir etki altında kalması bir şeyken, bu olumlu etkiyi yiğitçe koruması, başka bir şeydi. Oğlan geleceğini kibir ve gösterişten daha iyi unsurlar üzerine inşa etmesini öğrenene kadar saatler tekinsizce akıp gitti.”
-Cennet için ve ailenin sevgisi için çalışmadın; kibir uğruna çalıştın. -Sence kalbinde böylesine bir öfke varken iman etmiş olur musun? -Hayır.
“Sana daha önce neden çok mutlu olduğumu söyleyeyim. Daha önce kimseye âşık olmadım. Âşık olduğumuz anda mutluluk biter.”
Yayınevi: Kuzey Işığı Yayınları
Çevirmen: Kerem Topçu
Sayfa Sayısı: 128
Kategori: Roman
コメント